Heb je ooit gevoeld dat je bedrijf op een rollercoaster zit? Soms is het alsof je in een sneltrein zit die naar de top raast, en soms sta je op het punt een steile daling in te zetten. Wel, als je ooit hebt nagedacht over hoe je die rit wat soepeler en voorspelbaarder kunt maken, dan moet je kennis maken met het concept van ‘werkkapitaal’.
Wat betekent werkkapitaal eigenlijk?
Werkkapitaal, soms ook wel bedrijfskapitaal genoemd, vertegenwoordigt de financiële gezondheid en operationele efficiëntie van een onderneming. Eenvoudig gezegd: Het verschil tussen je kortlopende activa en kortlopende passiva. En weet je wat? Dat verschil zegt iets over hoe goed jouw bedrijf zijn dagelijkse financiële verplichtingen kan nakomen.
Stel je eens voor: je hebt een bakkerij. Elke ochtend bak je verse broden, croissants en heerlijke taarten. Maar, voordat die oven aan gaat, koop je grondstoffen in zoals meel, boter en eieren. Die kosten betaal je direct. Maar de klanten die in de middag die verse broden kopen? Die betalen soms pas later.
Dit betekent dat er tijdelijk meer geld uitgaat (voor die grondstoffen) dan er binnenkomt (van de klanten). Het geld dat je nodig hebt om die periode te overbruggen, dat noemen we werkkapitaal. Als je genoeg werkkapitaal hebt, kun je alle rekeningen betalen en zit je niet met zwetende handen te wachten op die ene klant die zijn factuur nog moet voldoen.
Maar let op: te veel werkkapitaal betekent dat je geld ‘stil’ hebt liggen. Dat geld kun je dan niet investeren in bijvoorbeeld nieuwe ovens of een grotere winkel. Het gaat dus om de juiste balans! En die balans, daar helpt je werkkapitaal je bij te vinden.
Wat is een werkkapitaalcyclus
De werkkapitaalcyclus beschrijft hoe lang het duurt voordat je geld dat je in je bedrijf stopt, weer terugkrijgt. Stel, je koopt grondstoffen en maakt daar een product van.
Hoe snel verkoop je dat product? En wanneer krijg je het geld van de klant?
Deze cyclus begint bij het kopen van de grondstoffen en eindigt bij het ontvangen van geld van de verkoop. Een korte cyclus is fijn: je krijgt snel je geld terug.
Maar een lange cyclus betekent dat je geld langer vastzit. Probeer dus stappen in de cyclus te versnellen, zoals sneller produceren of klanten eerder laten betalen.
Hoe bereken je het werkkapitaal?
Hoe kun je de werkkapitaal berekenen? De formule om je werkkapitaal te berekenen is vrij eenvoudig. Hier de werkkapitaal formule:
Werkkapitaal = Kortlopende Activa - Kortlopende Passiva
Laten we dit met een voorbeeld illustreren. Stel je voor dat je een bedrijf hebt met €10.000 aan kortlopende activa (zoals liquide middelen, voorraden en debiteuren) en €5.000 aan kortlopende passiva (zoals crediteuren of leningen die binnen een jaar moeten worden terugbetaald). Dan is je werkkapitaal:
Werkkapitaal = €10.000 - €5.000 = €5.000
Werkkapitaal ratio berekenen
De werkkapitaal ratio laat zien of je genoeg kortlopende activa hebt om je kortlopende schulden te betalen. Om het te berekenen, deel je je kortlopende activa door je kortlopende passiva.
- Stel, je hebt €10.000 aan kortlopende activa en €8.000 aan kortlopende schulden.
- Dan doe je: €10.000 gedeeld door €8.000 = 1,25.
- Een ratio van 1,25 betekent dat je voor elke euro die je verschuldigd bent, je €1,25 aan middelen hebt.
- Een ratio boven de 1 is goed; je kunt je schulden betalen.
- Maar let op, een te hoge ratio kan betekenen dat je niet efficiënt investeert. Zoek dus naar een goede balans.
Werkkapitaalbehoefte berekenen
Om je werkkapitaalbehoefte te berekenen, kijk je naar wat je nodig hebt om je dagelijkse bedrijfsactiviteiten soepel te laten verlopen.
- Begin met het optellen van je voorraden en openstaande vorderingen (wat klanten jou nog verschuldigd zijn).
- Van dat totaal trek je de kortlopende schulden af (wat jij nog moet betalen aan leveranciers of andere korte verplichtingen).
- Het resultaat geeft aan hoeveel geld je nodig hebt om de korte termijn rond te komen.
- Als dit positief is, heb je genoeg om aan je verplichtingen te voldoen.
- Is het negatief? Dan moet je kijken hoe je dit kunt verbeteren.
Makkelijk toch? Maar wat betekent dat getal nu voor jou en je bedrijf?
Waarom is werkkapitaal zo belangrijk voor ondernemers?
Werkkapitaal is eigenlijk een soort van financiële buffer voor je bedrijf. Het helpt je bedrijf te blijven draaien, zelfs als de zaken even niet zo goed gaan. Een positief werkkapitaal geeft aan dat je bedrijf op korte termijn solvabel is, terwijl een negatief werkkapitaal kan duiden op financiële problemen op de horizon.
En weet je wat het beste is? Door regelmatig je werkkapitaal te controleren, kun je proactief zijn, risico’s verminderen en je bedrijf op het juiste financiële pad houden.
Hoe optimaliseer je jouw werkkapitaal?
1. Zorg voor een goed debiteurenbeleid
Een strak debiteurenbeleid helpt je cashflow op peil te houden. Stuur facturen direct na levering en maak duidelijke afspraken over betalingstermijnen.
En als een klant toch te laat betaalt? Trek dan snel aan de bel. Een vriendelijke herinnering kan al wonderen doen.
Overweeg ook een betalingsregeling als een klant tijdelijke financiële problemen heeft. Zo toon je begrip, maar zorg je wel dat het geld uiteindelijk binnenkomt.
En vergeet niet: een tevreden klant komt vaker terug. Dus, goed contact en heldere communicatie met je klanten maken echt het verschil!
2. Beheer je voorraden efficiënt
Te veel voorraad kan je cashflow drukken. Probeer een balans te vinden die past bij de vraag van je klanten.
Een te grote voorraad kost niet alleen geld, maar neemt ook veel ruimte in beslag. Werk daarom met een slim inkoopsysteem.
Houd bij hoe snel producten verkopen en pas je inkoop daarop aan. Zo voorkom je dat je met onverkochte spullen blijft zitten.
En gebruik acties of aanbiedingen voor producten die niet zo snel gaan. Maar let op, koop niet in paniek in als iets populair is. Analyseer eerst of deze trend blijvend is.
Door goed naar je klanten te luisteren en hun gedrag te volgen, zorg je ervoor dat je voorraad altijd in lijn is met de vraag.
3. Evalueer regelmatig je leverancierscontracten
Kijk of er ruimte is voor betere voorwaarden of kortingen.
Ga jaarlijks om de tafel met je leveranciers. Misschien kunnen ze wel een betere prijs bieden als je meer bestelt. Of wellicht bieden ze nieuwe producten aan die interessant zijn voor jou.
Onderhandelen kan soms voelen als een moeilijk gesprek, maar bedenk: het is zakelijk. Een goede relatie met je leverancier betekent niet dat je nooit over de prijs praat. Het gaat erom samen te kijken hoe jullie de samenwerking voor beiden voordeliger kunnen maken. En wie weet, misschien hebben zij wel tips voor jou om processen efficiënter te laten verlopen.
Werk samen en profiteer beide!
4. Overweeg externe financieringsmogelijkheden
Bijvoorbeeld een krediet op korte termijn, om je werkkapitaal te verhogen indien nodig. Zo’n kortlopend krediet kan je net die financiële ademruimte geven in drukkere periodes. Denk bijvoorbeeld aan een overbruggingskrediet wanneer je wacht op betalingen van grote klanten. Of misschien een seizoenskrediet als je in bepaalde maanden meer uitgaven hebt.
En vergeet niet de mogelijkheden van crowdfunding. Hierbij financier je een project of investering met kleine bedragen van veel mensen. Het kan niet alleen geld opleveren, maar ook meer bekendheid voor je bedrijf.
Hoe dan ook, zorg dat je goed de voorwaarden checkt en begrijpt voordat je tekent. En wees realistisch over je terugbetalingscapaciteit.
5. Financiering voor werkkapitaal
Het dekken van kortetermijnbehoeften aan liquide middelen is soms een uitdaging voor veel bedrijven. Gelukkig zijn er verschillende financieringsmogelijkheden beschikbaar die helpen bij het oplossen van deze cashflow-uitdagingen.
Verschillende financieringsmogelijkheden voor het dekken van kortetermijnbehoeften aan liquide middelen
Om werkkapitaal te financieren, zijn er verschillende opties waar bedrijven naar kunnen kijken. Hier zijn enkele populaire financieringsmogelijkheden:
- Lenen: Een bedrijf kan ervoor kiezen om een lening af te sluiten om het benodigde bedrag aan liquide middelen te verkrijgen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren via een bank of een andere financiële instelling.
- Kredietlijnen: Een kredietlijn is een flexibele vorm van financiering waarbij een bedrijf toegang heeft tot een bepaald bedrag aan geld dat ze kunnen gebruiken wanneer dat nodig is. Het stelt hen in staat om snel en gemakkelijk extra liquiditeit te verkrijgen wanneer ze dat nodig hebben.
- Factoring: Factoring is een proces waarbij een bedrijf zijn openstaande facturen verkoopt aan een derde partij, meestal tegen een gereduceerd tarief, om onmiddellijke liquiditeit te verkrijgen. Dit stelt hen in staat om hun cashflow te verbeteren door directe betalingen te ontvangen in plaats van te wachten op klanten om te betalen.
- Leasing: Leasing is een financieringsoptie waarbij een bedrijf goederen of apparatuur huurt in plaats van ze te kopen. Dit kan helpen om de initiële kosten te verlagen en de cashflow te verbeteren, omdat het bedrijf maandelijkse betalingen doet in plaats van een groot bedrag in één keer uit te geven.
Werkkapitaal vrijmaken met zakelijke hypotheek
Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar het valt reuze mee. Stel je voor: je bezit een bedrijfspand. Dat pand vertegenwoordigt een bepaalde waarde, en die waarde zit nu ‘vast’ in stenen. Wat als je een deel van die waarde omzet in cash, zodat je kunt investeren in je bedrijf of een tijdelijke financiële dip kunt overbruggen?
Precies daarvoor gebruik je een zakelijke hypotheek. Je leent dan geld met je bedrijfspand als onderpand. Met dat geld koop je bijvoorbeeld nieuwe machines, breid je je voorraad uit of financieer je je nieuwe project.
Het mooie hiervan? Je maakt gebruik van wat je al hebt: je eigen bedrijfspand. En in plaats van dat de waarde van je pand alleen maar ‘stil’ ligt, zet je het nu actief in om je bedrijf te laten groeien. Slim toch?
Conclusie:
Werkkapitaal is als het stuurwiel van je bedrijf; het helpt je in de juiste richting te sturen en te voorkomen dat je van het financiële pad afraakt. Door het regelmatig te controleren en te optimaliseren, zorg je ervoor dat je bedrijf gezond en veerkrachtig blijft.
Dus, ondernemer, de volgende keer dat je je afvraagt hoe het met de financiële gezondheid van je bedrijf staat, weet je waar je moet beginnen! En onthoud altijd: kennis is macht. Vooral als het gaat om de cijfers achter je bedrijf.
Meest gestelde vragen over werkkapitaal
• Wat zijn liquide middelen?
Dat is het geld dat je direct kunt gebruiken, zoals kasgeld en geld op de bank.
• Wat is gezonde liquiditeit?
Dat betekent dat je genoeg geld hebt om je lopende rekeningen te betalen.
• Wat valt er onder bedrijfskosten?
Onder bedrijfskosten vallen alle kosten die je maakt om je bedrijf te laten draaien, zoals huur, salarissen en energiekosten.
• Hoe bereken je bedrijfskosten?
Bedrijfskosten bereken je door alle kostenposten van je bedrijf bij elkaar op te tellen.
• Wat is netto werkkapitaal?
Dat is wat je overhoudt als je de kortlopende schulden van je vlottende activa aftrekt.
• Wat zijn handelsvorderingen?
Dat zijn de bedragen die klanten jou nog moeten betalen voor geleverde diensten of producten.